ग्रामीण गोव्याचा कौल

0
252

निरुत्साहाच्या वातावरणात झालेल्या जिल्हा पंचायत निवडणुकांमध्ये बहुसंख्य जागा जिंकून घेऊन सत्ताधारी भारतीय जनता पक्षाने आपले कार्य गोव्याच्या तळागाळापर्यंत कसे पोहोचले आहे, त्याचा प्रत्यय पुन्हा एकवार आणून दिला आहे. जिल्हा पंचायत निवडणुका हा मुख्यतः ग्रामीण मतदारांचा कौल असतो आणि तो निर्विवादपणे भारतीय जनता पक्षाच्या पारड्यात पडला आहे. आगामी राज्य विधानसभा निवडणुकांसाठी हा विजय भाजपाला नवे आत्मबळ मिळवून देईल यात शंका नाही. भारतीय जनता पक्षाने या निवडणुकीत ४८ पैकी ४३ मतदारसंघांमध्ये आपले उमेदवार उभे केले होते. त्यापैकी ३३ जागांवर पक्षाने विजय संपादन केला आहे. हे उमेदवार निवडून आणणे ही त्या त्या मतदारसंघातील पक्षाच्या आमदारांची जबाबदारी होती. मात्र, यामध्ये काही आमदार कमालीचे यशस्वी झाले तसे काहीजण सपशेल अपयशी ठरल्याचेही हा निकाल सांगतो आहे. उदाहरणार्थ, विश्वजित राणे यांनी सत्तरीमध्ये आपला प्रभाव या निवडणुकीत दाखवून दिला. गुळेली आयआयटीचे आंदोलन तापवूनही विरोधकांना सत्तरी भाजपच्या हातून हिसकावून घेता आली नाही. तेथे पैकीच्या पैकी मतदारसंघांवर भाजपचा झेंडा फडकला आहे. केरीमध्ये तर पक्षाला सर्वाधिक ४८०० मतांची आघाडी मिळालेली दिसते. मुख्यमंत्र्यांच्या अखत्यारीतील सुर्लामध्येही भाजपची विजयाची आघाडी मोठी आहे. याउलट आमदार दयानंद सोपटे यांच्या मांद्रे मतदारसंघातील पक्षाचे दोन्ही उमेदवार निवडणूक हरले आहेत. हरमलमध्ये पक्षाचे उमेदवार अनंत गडेकर पराभूत झाले, तर मोरजीत धनंजय शेटगावकर यांना पराभव पत्करावा लागला. तेथे अनुक्रमे रंगनाथ कशाळकर व सतीश शेटगावकर हे अपक्ष म्हणून निवडून आले आहेत. कोलवाळमध्ये भाजपमधून बंड करून बाहेर पडलेले किरण कांदोळकर पत्नीला विजयी करण्यात यशस्वी ठरले आहेत. तेथे भाजप उमेदवार गोविंद कुबल पराभूत झाले आहेत.
लाटंबार्सेतही अपक्ष उमेदवार प्रदीप रेवोडकर यांनी भाजपच्या श्रुती घाटवळांना पराभूत केले. परंतु असे अपवाद वगळले, तर भारतीय जनता पक्षाने सर्वत्र आपला झेंडा दिमाखात फडकवलेला दिसतो.
या जिल्हा पंचायत निवडणुकांनी विरोधी पक्ष कॉंग्रेसलाही आरसा दाखवला आहे. ३८ मतदारसंघांमध्ये उमेदवार उभे करूनही दक्षिणेतील कुडतरी वेळ्ळी आणि नुवे आणि उत्तरेतील सांताक्रुझसारखे जेमतेम मतदारसंघ कॉंग्रेसच्या पदरी पडले. दक्षिणेतील दोन्ही मतदारसंघांतील यश हेही खासदार फ्रान्सिस सार्दिन यांचे व्यक्तिगत यश आहे, कॉंग्रेस पक्षाचे नव्हे. दक्षिण गोव्यामध्ये भाजप सरकारविरुद्ध कोळसा, रेल दुपदरीकरण, मोले तामनार प्रकल्प अशा नाना विषयांवरून गदारोळ माजवूनही कॉंग्रेसच्या पदरी शून्य पडले याचा अर्थ स्पष्ट आहे आणि त्यांना तो उमगायला हवा.
मगो पक्षाने या निवडणुकीतून आपल्या पुनरागमनाची तयारी चालवली होती, परंतु तो पक्ष अजूनही ढवळीकर बंधू व फोंड्यापुरताच मर्यादित असल्याचे पुन्हा एकवार स्पष्ट झाले आहे. मगोने या निवडणुकीत सतरा उमेदवार उभे केले होते, परंतु वेलिंग-प्रियोळ, कवळे व कुर्टीमध्येच मगोचे उमेदवार निवडून येऊ शकले.
मगोप्रमाणेच आम आदमी पक्षानेही या निवडणुकीतून गोव्याच्या राजकीय क्षितिजावर पदार्पण करण्यासाठी कंबर कसली होती, परंतु बाणावलीतून आपले खाते खोलण्यापलीकडे ‘आप’ विशेष चमक दाखवू शकलेला नाही. राष्ट्रवादी कॉंग्रेसने कोलव्याची जागा जिंकून आपले नामधारी राजकीय अस्तित्व टिकवले. गोवा फॉरवर्डने या निवडणुकीपासून दूर राहणे पसंत करून आपली झाकली मूठ राखून ठेवण्याचे शहाणपण दाखवले होते. त्यामुळे एकूण ग्रामीण गोव्याचा कौल हा निरपवादपणे भाजपच्या बाजूने लागला आहे. लवकरच होणार्‍या नगरपालिका निवडणुकांमधून शहरी मतदारांचा कौलही दिसणार आहे. आगामी विधानसभा निवडणुकीसाठी भाजप आता नव्या जोमाने घोडदौड करू शकेल. मात्र, केवळ निकाल आपल्या बाजूने लागला यावर भाजपाने समाधान मानून चालणार नाही. या जिल्हा पंचायती निधी आणि अधिकार या बाबतींमध्ये आजवर कमकुवत राहिल्या, तशा त्या राहू नयेत यासाठी विद्यमान सरकारने प्रयत्न करावा लागेल. मुख्यमंत्र्यांनी आपल्या ‘स्वयंपूर्ण गोवा’ मोहिमेमध्ये जिल्हा पंचायतींना सामावून घेण्याचा शब्द दिलेला आहे. तो प्रत्यक्षात यावा. निधी आणि अधिकार याबाबतीत जिल्हा पंचायतींच्या माध्यमातून ग्रामीण विकासाचे एक नवे महाद्वार उघडावे.