>> 2023 मध्ये पद्मविभूषण, तीन ग्रॅमी पुरस्कार विजेते
जगप्रसिद्ध तबलावादक आणि पद्मविभूषण उस्ताद झाकीर हुसेन (73) यांचे काल निधन झाले. सॅन फ्रान्सिस्कोमध्ये त्यांच्यावर उपचार सुरू होते. तिथेच त्यांनी अखेरचा श्वास घेतला. मागच्या काही वर्षांपासून हृदयविकाराशी झुंजत असलेल्या झाकीर हुसेन यांची प्रकृती बिघडल्याने आज सकाळी त्यांना अमेरिकेतील सॅन फ्रान्सिस्को येथील रुग्णालयात उपचारांसाठी दाखल करण्यात आले होते. मात्र तिथेच त्यांनी उपचारांदरम्यान अखेरचा श्वास घेतला. त्यांचा जन्म 9 मार्च 1951 रोजी मुंबईत झाला. उस्ताद झाकीर हुसेन यांना 1988 मध्ये पद्मश्री, 2002 मध्ये पद्मभूषण आणि 2023 मध्ये पद्मविभूषण पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.
झाकीर हुसेन यांना तीन ग्रॅमी पुरस्कारही मिळाले होते. त्यांच्या वडील उस्ताद अल्लाह रक्खा कुरेशी आणि आई बीवी बेगम हे होत. झाकीर यांचे वडील अल्ला राख हेही तबलावादक होते. झाकीर हुसेन यांचे सुरुवातीचे शिक्षण मुंबईतील माहीम येथील सेंट मायकल स्कूलमधून झाले. याशिवाय मुंबईच्या सेंट झेवियर्स कॉलेजमधूनही पदवीपर्यंतचे शिक्षण घेतले.
झाकीर हुसेन यांनी वयाच्या अवघ्या 11 व्या वर्षी अमेरिकेत पहिला कार्यक्रम केला होता. 1973 मध्ये त्यांनी त्यांचा पहिला अल्बम ‘लिव्हिंग इन द मटेरियल वर्ल्ड’ लाँच केला.
उस्ताद झाकीर हुसेन त्यांच्या आयुष्याच्या शेवटच्या दिवसांतही मैफिलींचा एक भाग असायचे. देश-विदेशात त्यांचे कार्यक्रम झाले. झाकीर हुसेन यांचा अमेरिकेतही सन्मान झाला होता. 2016 मध्ये, अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष बराक ओबामा यांनी त्यांना ऑल स्टार ग्लोबल कॉन्सर्टमध्ये सहभागी होण्यासाठी व्हाईट हाऊसमध्ये आमंत्रित केले. झाकीर हुसेन हे पहिले भारतीय संगीतकार होते ज्यांना हे आमंत्रण मिळाले होते.
चित्रपटांतही काम
झाकीर हुसेन यांनी काही चित्रपटांमध्ये काम केले आहे. 1983 मध्ये आलेल्या ‘हीट अँड डस्ट’ या ब्रिटिश चित्रपटातून त्यांनी पदार्पण केले. शशी कपूर यांनीही या चित्रपटात काम केले होते. झाकीर हुसेन यांनी 1998 साली आलेल्या ‘साज’ चित्रपटातही काम केले होते. या चित्रपटात झाकीर हुसेन यांनी शबानांच्या प्रियकराची भूमिका साकारली होती. मुघल-ए-आझम (1960) या चित्रपटात झाकीर हुसेन यांनाही सलीमच्या धाकट्या भावाच्या भूमिकेची ऑफर देण्यात आली होती, परंतु त्यावेळी त्यांच्या वडिलांनी ते मंजूर केले नाही.