- डॉ. प्रदीप महाजन
मुंबई ‘इंटरस्टिशियल फुफ्फुसा’च्या आजारावर आता स्टेम सेल थेरपी अतिशय फायदेशीर ठरू लागली आहे. याचा प्रत्यय नुकताच आला आहे. एका २० वर्षीय तरूणीला तब्बल सहा वर्षानंतर केवळ स्टेम सेल थेरपी उपचारपद्धतीमुळे फुफ्फुसाच्या या आजारातून कायमस्वरूपी सुटका झाली आहे. ही तरूणी १४ वर्षांची असल्यापासून तिला श्वास घेताना अडचण जाणवत होती. स्पष्ट बोलताही येत नव्हते. याचबरोबर वारंवार उलट्या आणि पोटाच्या डाव्या बाजूला तीव्र वेदना जाणवत होत्या. वैद्यकीय चाचणी अहवालात तिला फुफ्फुसाच्या गंभीर आजार असल्याचे निदान झाले.
लहानपणापासून या तरुणीच्या लहान सांध्यात वेदना आणि पहाटेच्या वेळी पाठीत कडकपणा येणं अशी दैनंदिन समस्या जाणवत होती. थंडीच्या दिवसात तिला अधिकच त्रास व्हायचा. गुडघ्यांनाही सूज येत होती. डॉक्टरांना दाखवले तेव्हा तिला संधिवात असल्याचे निदान झाले. इतकंच नाही तर फुफ्फुसही दिवसेंदिवस कमकुवत असल्याचे डॉक्टरांनी सांगितले होते.
अशा फुफ्फुसाच्या आजाराला ‘लंग फायब्रोसिस’ असंही म्हणतात. या आजारात फुफ्फुसांमध्ये चट्टे असतात. हवेची देवाणघेवाण करता येत नसल्याने फुफ्फुसांच्या ऊतींना ताठरपणा येतो. यामुळे रूग्णांना श्वास घेण्यास अडचण जाणवू लागते.
या मुलीला रात्री झोपेत श्वास कोंडण्याचा त्रास होत होता. चालताना अचानक धाप लागायची. प्रथम तिला स्टिरॉइड दिले जात होते. परंतु प्रकृती सुधारत नसल्याने पालकांनी मुलीवर स्टेम सेल थेरपीद्वारे उपचार करण्याचा निर्णय घेतला. त्यानुसार या मुलीची सहा मिनिटांची वॉक टेस्ट घेण्यात आली. त्यानंतर तिच्यावर थेरपी सुरू करण्यात आली. या थेरपीद्वारे फुफ्फुसाच्या ऊतींचे संपूर्ण आरोग्य सुधारते. यामुळे रूग्णाला श्वास घेताना कोणतीही अडचण जाणवत नाही.
